Dolegliwości związane ze stawami stanowią powszechny i często dokuczliwy problem zdrowotny, który dotyka ludzi w różnym wieku. Mogą one wynikać z wielu przyczyn, w tym z urazów, stanów zapalnych, chorób autoimmunologicznych, a także z naturalnego procesu starzenia się organizmu. Co może być zaskakujące, ich stan zależy również od kondycji innego narządu-jelit. Warto przyjrzeć się temu tematowi bliżej, aby zadbać o siebie jak najlepiej.
Przyczyny problemów ze stawami
Choroby zwyrodnieniowe stawów, znane jako artroza, są jedną z głównych przyczyn problemów z nimi związanymi. Polegają one na stopniowym zużywaniu się chrząstki stawowej, co prowadzi do tarcia między kośćmi, bólu, sztywności oraz ograniczenia ruchomości stawów. Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) to przewlekła choroba autoimmunologiczna, w której układ odpornościowy atakuje błonę maziową stawów, co wywołuje stan zapalny, ból, a także deformację stawów. RZS może powodować poważne ograniczenie funkcji stawów oraz wpływać na inne narządy wewnętrzne. Istnieje coraz więcej dowodów sugerujących zależność między mikrobiotą jelitową a rozwojem reumatoidalnego zapalenia stawów. W przypadku dysbiozy dochodzi do zmian w obrębie nabłonka oraz zwiększenia przepuszczalności błon śluzowych. Fragmenty drobnoustrojów docierają do krwiobiegu, zapoczątkowując odpowiedź immunologiczną. U pacjentów z RZS występują zmiany mikrobioty jelitowej, podobne do tych obserwowanych u pacjentów z nieswoistym zapaleniem jelit. Naukowcy wskazują, że obecność bakterii rodzaju Prevotella była związana z występowaniem przedklinicznego stadium RZS. Bakterie z rodzaju Prevotella w mikrobiocie jelitowej są związane z genotypem zwiększającym ryzyko RZS. W odbudowywaniu mikrobioty jelitowej i zapewnieniu prawidłowej szczelności jelitowej niezbędne są probiotyki[1].
Innym rodzajem choroby jest dna moczanowa wynikająca z nadmiernego stężenia kwasu moczowego we krwi, co prowadzi do krystalizacji tego związku w stawach. Objawia się to nagłymi, ostrymi atakami bólu, obrzękiem i zaczerwienieniem, najczęściej dotykającymi stawu dużego palca u nogi, ale mogącymi obejmować także inne stawy. Powodem jest zbyt nadmierne stężenie kwasu moczowego we krwi. Zdrowy organizm człowieka dobrze radzi sobie z usuwaniem kwasu moczowego – wówczas 70% jest wydalane przez nerki, a 30% przez jelita. Z tego właśnie względu zadbanie o stan jelit jest w tym przypadku bardzo ważne.
Również urazy, takie jak skręcenia, złamania czy zwichnięcia, mogą powodować długotrwałe problemy ze stawami, w tym przewlekły ból i ograniczenie ruchomości.
Nadmierna masa ciała z kolei zwiększa obciążenie stawów, zwłaszcza kolan i bioder, co sprzyja ich zużyciu i rozwojowi choroby zwyrodnieniowej. Szacuje się, że na każde dodatkowe 5 kg masy ciała ryzyko rozwoju choroby zwyrodnieniowej stawów wzrasta o 36%[2]. Siedzący tryb życia osłabia mięśnie otaczające stawy, co z kolei zwiększa ryzyko urazów i zwyrodnień, więc regularna aktywność fizyczna jest niezbędna.
Problemy ze stawami mogą być również wynikiem infekcji bakteryjnych lub wirusowych, które wywołują stan zapalny, ale też efektem nieprawidłowej diety ubogiej w składniki odżywcze takie jak wapń, witamina D i kwasy omega-3.
Jelita a stawy — jaka jest zależność?
Wsparcie leczenia problemów ze stawami
Objawy problemów ze stawami mogą się różnić w zależności od przyczyny. Do najczęstszych należą bóle, sztywność oraz obrzęk stawów, ograniczenie ich ruchomości lub zaczerwienienie i odczucie ciepła. Niedobory różnych składników mineralnych są jedną z przyczyn ich dysfunkcji.
Istotnym składnikiem wpływającym na zdrowie stawów i kości jest wapń, który naturalnie występuje w ich strukturze. Aktualnie wartość dziennego zapotrzebowania na wapń wg EFSA wynosi 1000 mg na dzień[4]. Przykładowo w 100 g sera gouda znajduje się 807 mg wapnia, a 100 g orzechów laskowych 186 mg wapnia[5]. Wapń przyczynia się do prawidłowego krzepnięcia krwi oraz do utrzymania odpowiedniego metabolizmu energetycznego. Pomaga także we właściwym funkcjonowaniu mięśni, utrzymaniu dobrego przekaźnictwa nerwowego oraz w prawidłowym funkcjonowaniu enzymów trawiennych. Bierze udział w procesie podziału i specjalizacji komórek oraz jest potrzebny do utrzymania zdrowych kości i zębów.
Bardzo ważne jest uzupełnianie ewentualnych niedoborów wapnia u dzieci, które potrzebują go zwłaszcza w fazie szybkiego wzrostu, czyli od 8. do 9. roku życia i przez cały okres dorastania – aż do 17. roku życia. Stężenie wapnia całkowitego powinno być profilaktycznie sprawdzane u osób po 50. roku życia, które są narażone na rozwój osteoporozy.
Istotne dla stawów jest również zadbanie o jelita i wzmocnienie odporności. Dobrym rozwiązaniem w związku z tym jest suplementacja colostrum. Substancja ta, zwana także siarą, to pierwsze mleko wytwarzane przez gruczoły mlekowe ssaków tuż po porodzie. Ma gęstą, żółtawą konsystencję i jest niezwykle bogate w składniki odżywcze, które są kluczowe dla nowo narodzonych organizmów i nie tylko. Zawiera dużą ilość białek, witamin (np. A, D, E, K), minerałów oraz przeciwciał, które wzmacniają układ odpornościowy i chronią przed infekcjami. Colostrum jest także bogate w immunoglobuliny (zwłaszcza IgA), które tworzą barierę ochronną w przewodzie pokarmowym, wspierając rozwój odporności dziecka. Stosowanie go to bezpieczny i skuteczny sposób na przywracanie właściwej przepuszczalności bariery jelitowej. Badanie udowodniło, że nawet niedługa 20. dniowa suplementacja colostrum zmniejsza nadmierną przepuszczalność jelit[6]. Colostrum działa również pozytywnie na wzmocnienie kości, czy obniżenie ciśnienia tętniczego, a także zapobiega powstawaniu zakrzepów oraz doskonale wspiera działanie układu krążenia.
Do wapnia i colostrum warto dodać również stosowanie Mumio. Substancja ta znana jest już od kilkunastu wieków (pierwsze informacje na temat tej substancji pochodzą z VI w. p.n.e.), a doceniano ją szczególnie na Wschodzie. W różnych kulturach było różnie nazywane: w Tybecie znane jest jako Brakshun, w Egipcie jako Białe Mumio, w Chinach nazywane pokarmem nieśmiertelnych ludzi, w Rosji określane jako olej kamienny. Historia stosowania Mumio w medycynie ludowej ma ponad 2 tysiące lat. Było ono stosowane w celu przyspieszenia regeneracji tkanki kostnej oraz w leczeniu astmy oskrzelowej, gruźlicy, przewlekłych chorób przewodu pokarmowego i dróg oddechowych oraz przy chorobach skóry. Stosowana z pokolenia na pokolenie zachwyca swoimi wyjątkowymi właściwościami. Aktywuje metabolizm białkowo-mineralny w tkance, która buduje kości, dzięki czemu znacznie przyspiesza jej gojenie oraz wzrost. Mumio w głównej mierze zwalcza bóle o pochodzeniu zwyrodnieniowym, reumatycznym oraz bóle stawów. Wszystko to dzięki właściwościom zwiększającym przyswajalność wapnia.
Problemy ze stawami są złożonym zagadnieniem, wymagającym indywidualnego podejścia do każdego pacjenta. Kluczowe znaczenie ma wczesna diagnoza i odpowiednie leczenie, które może znacząco poprawić jakość życia osób zmagających się z bólem i dysfunkcjami tego narządu ruchu.
Wymienione substancje i probiotyki mają niezwykle pozytywny wpływ na stan jelit oraz stawów, jednak same w sobie nie są wystarczające, by zapewnić kompleksową ochronę tych obszarów. Aby skutecznie zadbać o zdrowie jelit i stawów, należy przyjąć holistyczne podejście, które obejmuje również regularną aktywność fizyczną, zrównoważoną i zdrową dietę oraz unikanie nadmiernych przeciążeń, zarówno fizycznych, jak i psychicznych. Ćwiczenia wzmacniają mięśnie i stawy, co pomaga w zapobieganiu urazom, natomiast odpowiednia dieta dostarcza organizmowi niezbędnych składników odżywczych, wspomagających regenerację oraz prawidłowe funkcjonowanie układu trawiennego i ruchowego. Pamiętajmy, że zdrowie jelit i stawów to fundament dobrego samopoczucia, a jedynie wieloaspektowe podejście może przynieść długotrwałe efekty i chronić przed problemami zdrowotnymi w przyszłości.
Kliknij w produkt i przejdź do zakupu:
https://journals.viamedica.pl/forum_zaburzen_metabolicznych/article/view/42556/29067
[1] https://instytut-mikroekologii.pl/dieta-i-probiotykoterapia-w-reumatoidalnym-zapaleniu-stawow/
[2] Vincent H.K., Heywood K., Connelly J. i wsp. Obesity and Weight Loss in the treatment and prevention of osteoarthritis. Osteoarthritis, Supplement. 2012; 4: 59−67S
[3] Zmiany zapalne stawów w przebiegu nieswoistych zapaleń jelit, Ewa Krecipro-Nizińska, Rozprawa doktorska
[4] http://www.efsa.europa.eu/en/scdocs/doc/828.pdf. Euro-
pean Food Safety Authority, SCIENTIFIC OPINION Calcium and vita-
min D and bone strength, 13.11.2014
[5] https://www.mp.pl/pytania/pediatria/table/025_3398
[6] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28397754/