Biegunka – przyczyny, przebieg i leczenie

Biegunka to jedno z najczęstszych zaburzeń układu pokarmowego, które potrafi skutecznie utrudnić codzienne funkcjonowanie. Choć często jest traktowane jako przejściowa dolegliwość, może być sygnałem poważnych problemów zdrowotnych.

O czym może świadczyć pojawiająca się biegunka?

Biegunka może być objawem różnych schorzeń i zaburzeń organizmu. Często wskazuje na infekcję wirusową lub bakteryjną, która atakuje przewód pokarmowy, prowadząc do gwałtownej reakcji organizmu w postaci zwiększonej perystaltyki jelit. Jest to jedna z barier ochronnych organizmu w kontakcie z patogennymi mikroorganizmami. Może być również efektem spożycia nieświeżych produktów, nietolerancji pokarmowych czy reakcji alergicznych na określone składniki diety, takie jak laktoza czy gluten. Utrzymująca się biegunka bywa także objawem zespołu jelita drażliwego, choroby Leśniowskiego-Crohna lub wrzodziejącego zapalenia jelita grubego. Niekiedy może być reakcją na stres i zaburzenia psychosomatyczne, gdy nadmierne napięcie emocjonalne powoduje dysfunkcję układu trawiennego. U osób stosujących antybiotyki biegunka może wynikać z wyjałowienia mikroflory jelitowej i nadmiernego namnażania bakterii patogennych. Warto również pamiętać, że przewlekłe biegunki mogą świadczyć o zaburzeniach wchłaniania składników odżywczych i niedoborach pokarmowych, co może prowadzić do osłabienia organizmu i rozwoju chorób.

Mikrobiom jelitowy

Nasze jelita zamieszkują biliony bakterii, wirusów i grzybów, tworząc złożony ekosystem zwany mikrobiomem jelitowym. Jego równowaga jest kluczowa dla trawienia, odporności i ogólnego zdrowia. Biegunka może być wynikiem jego zaburzenia, spowodowanego np. infekcjami, antybiotykoterapią czy stresem. Dlatego kluczowym elementem terapii jest odbudowa i wsparcie mikrobiomu.

Naturalne metody stosowane po biegunce

1. Prebiotyki i probiotyki – pożywienie
   
   Probiotyki, czyli korzystne bakterie, pomagają odbudować florę jelitową i przywrócić równowagę mikrobiomu. Szczepy Lactobacillus i Bifidobacterium wykazują szczególnie dobroczynny wpływ na skrócenie czasu trwania biegunki. Naturalnym źródłem probiotyków są fermentowane produkty, takie jak kefir, jogurt naturalny, kiszonki (kapusta, ogórki, kimchi) czy kombucha.
   
   Prebiotyki, czyli pożywienie dobroczynnych bakterii, znajdziemy w produktach takich jak cebula, czosnek, por, cykoria czy banany oraz tych bogatych w błonnik. Regularne ich spożywanie wspiera regenerację mikrobiomu.

2. Uzupełnianie elektrolitów
   
   Biegunka prowadzi do odwodnienia organizmu, co może prowadzić do osłabienia i uczucia wyczerpania. Domowy napój nawadniający można przygotować z: litra przegotowanej wody, łyżeczki soli (np. kłodawskiej lub himalajskiej), łyżeczki miodu, soku z połowy cytryny. Taka mieszanka działa jak naturalny elektrolit, pomagając organizmowi odzyskać równowagę.

3. Zioła wspomagające pracę jelit
   Niektóre rośliny mają udowodnione działanie przeciwbiegunkowe i wspierające regenerację układu trawiennego:

• rumianek – działa przeciwzapalnie i łagodzi podrażnienia jelit.
• kora dębu – zawiera garbniki o właściwościach ściągających.
• liście jeżyny – znane ze swoich właściwości antybakteryjnych i wzmacniających błonę śluzową jelit.
• mięta pieprzowa – łagodzi skurcze i działa przeciwzapalnie.

4. Lekkostrawna dieta
   W przypadku biegunki organizm potrzebuje lekkostrawnych, ale odżywczych posiłków. Dieta powinna opierać się na gotowanym ryżu, puree z marchwi, pieczonych jabłkach i lekkich bulionach. Warto unikać produktów mlecznych (z wyjątkiem fermentowanych), tłustych i wysokoprzetworzonych potraw, które mogą nasilać objawy.

Jakie probiotyki pomogą?